دلایل خروج پژو از ایران در زمان تحریم چه بود

متن کامل خبر :

پردیس خودرو: شنبه گذشته سه مقام ارشد شرکت پژو سیتروئن به طرح مباحثی پرداختند که پیش از این شرکت یاد شده در قبال آنها سکوت اختیار می‌کرد. طرح موضوعاتی همچون کیفیت خودروهای تولیدی پژو در ایران، ترک ناگهانی ایران، طولانی شدن روند مذاکرات دو شرکت و در نهایت گزارش اخیر پایگاه خبری چلنج که حاوی مطالب تهدیدآمیز پژو علیه ایران‌خودرو بود توانست تا حدودی ابهامات حضور دوباره این شرکت فرانسوی در ایران را رفع کند.

به گزارش پایگاه خبری "پردیس خودرو " ژان کریستف کمار، مدیر امور خاورمیانه و آفریقا و نایب رئیس و عضو هیات مدیره گروه پژوسیتروئن که مصاحبه اصلی با وی صورت گرفت در حین اینکه عنوان کرد این شرکت فرانسوی به شدت خواهان بازگشت به ایران است و آمادگی لازم برای امضای قرارداد نهایی با ایران‌خودرو را دارد به دفاع از «ماجرای خروج پژو از ایران»، پرداخت و این اتفاق را ناشی از احترام پژو به قوانین بین‌المللی دانست. کمار اما در طول مصاحبه، اتهام‌هایی را که به پژو بابت شراکت 24 ساله اش با ایران‌خودرو زده می‌شود، رد کرده و حتی کم‌کاری‌ها (در حوزه کیفیت و عرضه محصولات جدید) را به مربوط به عملکرد همکار خود در ایران می‌داند. وی در نهایت تاکید می‌کند که پژو با سه محصول جدید به ایران برمی‌گردد و قصد دارد بهترین‌هایش را در عرصه محصول و تکنولوژی، به مشتریان ایرانی عرضه کند.

چندی پیش سایت چلنج فرانسه مطلبی را منتشر کرد که نشان می‌داد پژو و ایران‌خودرو هنوز به توافق دست نیافته و اختلافات عمیقی با یکدیگر دارند. در آن مطلب مقامات پژو، ایران‌خودرو را تهدید به افشاگری علیه روند مذکرات دوشرکت کرده بودند و حتی گفته شده بود که پژو می‌خواهد به اقدامات تحریک آمیز ایران‌خودرو پایان دهد. آیا به واقع موضع پژو در قبال خودروسازی ایران، تهدیدآمیز است و این شرکت قصد افشاگری علیه ایران‌خودرو را دارد؟

من طی چند ماه گذشته بارها به ایران سفر کرده‌ام، اما این اولین بار است که می‌خواهم با رسانه‌های ایرانی مصاحبه کنم، تا همه در جریان روند مذاکرات پژو و ایران‌خودرو قرار بگیرند. هدف من از این مصاحبه، این است که اعلام کنم آنچه طی یکی دو هفته اخیر در مورد پژو (در رسانه‌های فرانسه و ایران) نقل شده، موضع من به‌عنوان مدیر امور خاورمیانه این شرکت نیست.

اما مطلبی که سایت چلنج منتشر کرد، گویا اظهارات رسمی برخی مقامات پژو در گفت‌و‌گو با این سایت بوده است.

خبرنگاری که آن مطلب را نوشت، دوست دارد تیترهای خشن بزند و همواره به پژو حمله می‌کند، با این حال، از نظر ما آن مقاله اشتباه و احمقانه بود. اتفاقا من برای شفاف شدن موضع پژو در قبال مذاکرات با ایران‌خودرو، تصمیم به گفت‌و‌گو با شما را گرفتم و می‌خواهم به ایرانی‌ها بگویم که پژو دست بالا را نگرفته و من به شخصه هیچگاه این جسارت را به خودم نمی‌دهم که ایرانی‌ها را تهدید کنم، هرچند قبول دارم که مقاله چلنج، قصدش ضربه زدن به روابط ایران‌خودرو و پژو بود.

اگر موضع پژو آن چیزی نبود که در سایت چلنج به چاپ رسید، پس چرا این شرکت به طور رسمی گزارش چلنج را تکذیب نکرد؟

مقاله چلنج، جرقه‌ای بود که دیگر کسی به جای پژو حرف نزند و از جانب ما صحبت نکند. اگر هم آن مقاله را تکذیب نکردیم، به‌دلیل آن بود که نمی‌خواستیم با این کار، دوباره ایجاد هیجان کرده و به بحث و جدل‌ها دامن بزنیم. با این حال من روز بعد از چاپ آن مقاله، در گفت‌و‌گو با روزنامه فیگارو فرانسه، موضع رسمی پژو در قبال مذاکره و شراکت با ایران‌خودرو را اعلام کردم و هم‌اکنون هم به ایران آمده‌ام تا به شما بگویم پژو چه می‌گوید و چه می‌خواهد. البته یک سری مسائل به جزئیات مذاکرات تجاری ما با ایران‌خودرو مربوط می‌شود و طبعا نمی‌توانم آنها را بازگو کنم، اما به شما می‌گویم که طی این سال‌ها چه بین پژو و ایران‌خودرو گذشته است.

پیش از آنکه به واکاوی ارتباط چند ساله ایران‌خودرو و پژو بپردازیم، بهتر است این مساله را روشن کنیم که در مذاکرات یک‌سال‌و‌نیمه گذشته (بین ایران‌خودرو و پژو) چه رخ داده؛ چراکه ایرانی‌ها انتظار داشتند پس از توافق هسته‌ای وین و تصویب برجام قرارداد میان ایران‌خودرو و پژو نهایی شود و شاهد محصولات جدید این شرکت فرانسوی در ایران باشند، اما هنوز این اتفاق رخ نداده است، چرا؟

این موضوع دو دلیل دارد؛ اول اینکه هنوز تحریم‌ها لغو نشده و دوم آنکه ایران‌خودرو به دنبال گرفتن حداکثر امتیاز از پژو است و حتی در همین راستا با سایر خودروسازان دنیا نیز مذاکره کرده که البته ایرادی ندارد.

یک روایت دیگر هم در مورد تاخیر در آغاز همکاری دوباره ایران‌خودرو و پژو وجود دارد و آن بحث «غرامت» است. گفته می‌شود یکی از پیش شرط‌های ایران‌خودرو برای همکاری دوباره با پژو، پرداخت غرامت از سوی این شرکت به‌دلیل قطع ارتباط یک طرفه است.

رفتن پژو از ایران به‌دلیل قوانینی بود که آن زمان بر ما تحمیل شد. در واقع پژو موظف به رعایت قوانین تجاری و بین‌المللی در آن زمان بود و حتی باید قوانین مربوط به اشخاص آمریکایی را هم رعایت می‌کرد. بنابراین ما مجبور به ترک ایران بودیم، آن هم در حالی که قلبا به این کار رضایت نداشتیم. به ایرانی‌ها اعلام می‌کنم که رفتن از ایران انتخاب پژو نبود و ما فکرش را هم نمی‌کردیم که روزی با این محدودیت‌ها و قوانین بین‌المللی مواجه شویم. مردم ایران باید بدانند که پژو به‌دلیل قوانین آمریکا از ایران رفت و خودش هم قربانی همین قوانین شد. ما به قول و قرارمان با ایران‌خودرو احترام می‌گذاریم، اما شما خودتان را جای ما بگذارید؛ آیا می‌توانستید قوانین بین‌المللی را دور بزنید و فعالیت‌های تان را متوقف نکنید.

رنو هم مثل پژو تابع قوانین بین‌المللی است، اما از ایران نرفت. چرا مثل رنو رفتار نکردید؟

قوانینی که از سوی آمریکا به ما تحمیل شد، گریبان رنو را نگرفت و ما با فشار زیادی در این زمینه روبه‌رو بودیم؛ بنابراین رنو به اندازه پژو تحت فشار نبود و در ایران ماند. درست است که ما به‌دلیل قوانین بین‌المللی مجبور شدیم ایران را ترک کنیم، اما به محض آنکه متوجه علائمی مثبت از روند مذاکرات هسته‌ای شدیم، فورا باب مذاکره با ایران‌خودرو و سایپا را باز کردیم تا بدانیم ایرانی‌ها چه توقعاتی از پژوسیتروئن دارند. پژو یک الگوی بیزینس با شریک چینی‌اش دارد که در آن، انتقال بهترین تکنولوژی شرکت از تولید قطعات گرفته تا ارائه خدمات، سرمایه‌گذاری و همچنین تحقیق و توسعه، لحاظ شده است و ما عین این الگو را پیش‌روی خودروسازان ایرانی قرار دادیم.

ایران‌خودرو و پژو در شرایطی قصد شراکتی دوباره را دارند که طبق نظرسنجی صورت گرفته در تلویزیون ایران، مشتریان ایرانی خودروهای آلمانی را به فرانسوی‌ها ترجیح می‌دهند. با این چالش چه خواهید کرد؟

شاید این به آن دلیل باشد که خودروهای فعلی پژو در ایران، قدیمی هستند و کیفیت قابل قبولی ندارند. من شنیده‌ام مشتریان ایرانی می‌گویند قیمت خودروهای پژو بالا بوده و کیفیت شان پایین است؛از طرفی، خدمات مناسبی نیز به مالکان آنها ارایه نمی‌شود.خب پرسش من این است که آیا این موضوع تقصیر ماست؟ پژو دومین خودروساز اروپا به‌شمار می‌رود، خودرویی ساخته که از پاریس تا بوردو بدون دخالت راننده حرکت کرده، با رقبایی مانند فولکس واگن و رنو رقابت می‌کند و...، پس چطور امکان دارد خودروهای گران و بی‌کیفیت و دارای خدمات ضعیف را به دست مشتریانش برساند؟ این دید منفی که در مورد خودروهای پژو وجود دارد، مختص ایران است، حال آنکه پژو آن چیزی نیست که در تصور مردم ایران است. من با پژو بزرگ شده‌ام و بسیار ناراحتم که پژوی تولیدی در ایران با آنچه در دنیا عرضه می‌شود، فرق دارد. با این حال باز هم سوال می‌کنم که آیا این تقصیر ماست؟

شما بگویید تقصیر کیست؟

به هر حال نباید فراموش کنیم که «شراکت» یک موضوع دو یا چند طرفه است و هر توافقی باید با موافقت همکاری طرفین انجام شود.

می خواهید بگویید که مقصر تفاوت کیفی و مدلینگ محصولات پژو در ایران نسبت به سایر بازارهای دنیا، ایران‌خودرو (به‌عنوان شریک پژو) است؟

حرفم این است که پژو هیچ‌گاه در ایران با درخواست ارائه محصولات جدید و افزایش کیفیت مواجه نشد.

مجبورم در برابر این اظهارنظر شما باز هم مثالی از هموطن تان بیاورم. رنو چند سال است که در ایران‌خودرو تولید می‌کند، هر چند که حضور شما در ایران تفاوت اساسی با رنو دارد اما کیفیت محصولات این شرکت نه تنها در ایران افت نکرده؛ بلکه افزایش نیز یافته و با تولیداتش در سایر بازارها تفاوتی ندارد. با این حساب این توقع بیجایی نیست که مشتریان انتظار دارند کیفیت خودروهای پژو در ایران و سایر بازارها یکی باشد.

با حرف شما موافقم، اما پژو در موقعیتی نبود که بخواهد (در مورد کیفیت خودروها) کمکی به خودروسازی ایران بکند. از طرفی، ما در ایران بازاری 360 هزار دستگاهی داشتیم، حال آنکه رنو تنها 20 هزار خودرو در ایران می‌فروخت و طبیعی است که مشکلات ما بیش از آنها به چشم بیاید. با این حال الان قصد داریم خودروهایی با کیفیت در ایران عرضه کنیم، چون نمی‌خواهیم شکست بخوریم. به ایرانی‌ها اعلام می‌کنم که پژو می‌خواهد بهترین‌هایش را به کشور شما بیاورد و اصلا قصد دارد همه چیز را در خودروسازی ایران از نو بسازد. این البته موضوع عجیبی نیست و ما این رفتار را در تمام بازارهای خود انجام می‌دهیم. پژوسیتروئن باید در بازار ایران مبارزه کند و خودروسازان ایرانی نیز می‌باید خود را تغییر داده و آماده ارتقای کیفیت و کاهش مصرف سوخت و بالا بردن امنیت و ایمنی باشند.

خبر دارید که هموطن تان پیشنهاد خرید سهام خودروسازان ایرانی را داده است؟

بله تا حدودی در جریان هستم.

پژو به دنبال این کار نیست؟

رنو اگر چنین پیشنهادی داده، به این دلیل است که از خودروسازان ایرانی طلب دارد و می‌خواهد از این راه طلب خود را تسویه کند، در حالی که ما این شرایط را نداریم. از طرفی، هنوز هیچ کس پیشنهادی بابت فروش سهام خودروسازان ایرانی به پژو نداده است. در عوض ما پروژه‌های بسیار خوبی برای بازار ایران داریم و انچه روی میز مذاکره گذاشته‌ایم، یک «جوینت ونچر» است.

یکی از ایرادات بزرگی که منتقدان به پژو می‌گیرند، بی‌میلی و فرار این شرکت از سرمایه‌گذاری در ایران است. چقدر این انتقاد را قبول دارید؟

در این سال‌ها کسی از ما نخواست که در ایران سرمایه‌گذاری کنیم.

یعنی خودروسازان ایرانی هیچگاه خواستار سرمایه‌گذاری پژو نبودند؟

خیر؛ ما حتی پیشنهاد سرمایه‌گذاری در ایران را هم دادیم، اما موفق به این کار نشدیم. الان خیلی‌ها از رفتار پژو در ایران انتقاد می‌کنند، در حالی که ما بزرگترین تولیدکننده خودرو در این کشور بودیم و حتی قطعه سازان مان را به اینجا آوردیم. من خیلی اهل جسارت نیستم، اما مجبورم بگویم که اگر ایران‌خودرو، ایران‌خودرو شد، به خاطر پژو بود. در واقع این پژو بود که ایران‌خودرو را ایران‌خودرو کرد. اتفاقا همین چند وقت پیش با یکی از اعضای انجمن قطعه سازان ایران صحبت می‌کردم و خود وی به من گفت که مدیریت کیفیت را از پژو آموخته است. وی حتی قبول کرد که پژو حق داشته (به‌دلیل قوانین بین‌المللی) از ایران برود. من می‌توانم بگویم که از ترک ایران ناراحتم، اما احساس تقصیر نمی‌کنم. البته الان دیگر این مسائل مهم نیست و ما نباید به گذشته برگردیم و بهتر است به این فکر کنیم که چطور می‌توانیم آینده بهتری با خودروسازان ایرانی داشته باشیم. پژو عمیقا و از ته قلب دوست دارد به ایران برگردد و هدفش نیز ارائه بهترین‌ها به مشتریان ایرانی است.

بازگشت پژو به ایران منوط به یک سری شروط از سوی ایران‌خودرو شده است. به‌عنوان مثال ایران‌خودرو سهمی 30 درصدی برای پژو در سبد محصولات خود در نظر گرفته و همچنین تاکید کرده که پژو باید محصولات تولیدی در ایران را صادر کند. شما با این شرایط موافقید؟

ایران بازار خودرو بسیار بازی دارد و به لحاظ جغرافیایی نیز در موقعیت خوبی قرار گرفته است و ما موقعیتی را که در اینجا داشته‌ایم، در هیچ بازار دیگری تجربه نکرده‌ایم. در این بازار، نه خودروسازان ایرانی، نه دولت ایران و نه پژو، هیچ کدام تصمیم گیرنده نیستند و این مشتریانند که تعیین می‌کنند هر خودروسازی چه سهمی از این بازار داشته باشد. ما اگر محصولات خوب و با کیفیت به ایران بیاوریم، چرا باید خودمان را محدود به 30 درصد سهم بازار بکنیم؟ سهم بازار ما را مشتری ایرانی تعیین می‌کند. در مورد صادرات نیز، پژو کاملا موافق این موضوع است، چون سودش به صادرات وابسته بوده و دلیلی ندارد از آن فرار کند.ایران در مرکز منطقه قرار گرفته و موقعیت جغرافیایی بسیار مهمی دارد و طبیعی است که پژو خواهان صادرات از این کشور باشد.

قرار است خودروسازان بزرگی در آینده میهمان ایران شوند؛ از رقابت با آنها نمی‌هراسید؟

به هیچ وجه؛ ما همین حالا نیز در بازارهای مختلف با آنها در رقابت هستیم و در برخی جاها برتریم و در جاهایی دیگر نیز عقب تر.

پرسش مهمی که این روزها ذهن ایرانی‌ها را به خود مشغول کرده، خودروهای آینده پژو در ایران است. ایرانی‌ها می‌خواهند بدانند پژو در قالب شراکت جدید با ایران‌خودرو، چه محصولاتی را روانه بازار خواهد کرد.

پژو قصد دارد سه محصول خود یعنی 301، 208 و 2008 را در ایران عرضه کند.

پس پژو 307 چه؟

اتفاقا من هم شنیده‌ام که گفته شده پژو 307 نیز راهی ایران خواهد شد، در حالی که پژو قصد عرضه این خودرو در ایران را ندارد و نمی‌دانم این شایعه از کجا آمده است.

شنیده می‌شود برند سیتروئن نیز قصد شراکت با سایپا را دارد؛ شما این را تایید می‌کنید؟

بله، سیتروئن با سایپا همکاری خواهد کرد. البته ما یک برند لوکس‌ساز به نام DS نیز داریم که محصولات آن به‌دلیل قیمت بالایشان، به‌صورت واردات در ایران عرضه خواهند شد و قرار نیست تولید داخل شوند.

با توجه به اظهارات شما، به‌نظر می‌رسد اختلاف خاصی میان پژوسیتروئن و خودروسازان ایرانی وجود ندارد، همین طور است؟

هیچ اختلافی نداریم و مشغول مذاکره هستیم. می‌گویند پژو نمی‌خواهد در ایران سرمایه‌گذاری کند، در حالی که ما از روز اول این موضوع را پذیرفتیم و رفتاری را که در مذاکره با سایر خودروسازان انجام می‌دهیم، در ایران هم از خود نشان دادیم.

پس آینده مذاکرات و شراکت با خودروسازان ایران را مثبت می‌دانید.

نسبتا خوش بین هستم، چون پژو هدفش مشخص و انگیزه اش قوی است. ما به دنبال جدال و زورآزمایی با خودروسازان ایرانی نیستیم و من مطمئن هستم که به توافق نهایی با آنها خواهیم رسید. ما و خودروسازان ایرانی باید مذاکرات را در سطح بیزینس و تجارت نگه داریم و از حاشیه‌ها دور شویم. ماجرای پژو و خودروسازان ایرانی زیادی روی جلد روزنامه‌ها است و ما به نوعی قربانی روابط دولت‌های ایران و فرانسه نیز شده‌ایم. مشتریان ایرانی منتظر عرضه خودروهای با کیفیت و به روز هستند؛ بنابراین بهتر است آنها را بیش از این در انتظار نگذاریم. همیشه در همه مذاکرات، دقایق آخر حساس است و امضا نکردن قرارداد، ساده است، اما امضا کردن شهامت می‌خواهد و پژو این شهامت را دارد.

برای دریافت آخرین اخبار صنعت خودری ایران و جهان  و پیوستن به  کانال اختصاصی تلگرام  پردیس خودرو اینجا کلیک کنید