سرگردانی 5 هزار مالباخته «آذویکو»/حیف و میل 20 میلیون دلار ارز دولتی

متن کامل خبر :

پردیس خودرو- بیش از 5هزار مالباخته، در بازه زمانی اردیبهشت تا 15 خرداد 97 اقدام به ثبت نام خودروی ام‌جی 360 از شرکت صنعت خودرو آذربایجان «آذویکو» با قیمت قطعی و سررسید تحویل 100، 120 و 140 روزه کردند که 50 درصد قیمت خودرو به صورت نقد در زمان ثبت نام توسط شرکت از حواله‌داران گرفته شد.

اما شرکت آذویکو با ادعای اینکه تحریم‌ها هیچ تاثیری در تحویل خودروها ندارد و به اندازه چندین برابر پیش فروش‌ها قطعه در داخل کشور وجود دارد، اقدام به پیش فروش حدود 6400 دستگاه خودرو کرد و حالا پس از گذشت بیش از یک سال از موعد تحویل خودروها، این شرکت از تحویل خودروها امتناع کرده و به هیچ وجه پاسخگوی حواله‌داران نیست و در جدیدترین اظهار نظر، اعلام کرده هیچ خودرویی را تحویل نخواهد داد و حواله‌داران می‌توانند انصراف دهند.

این در حالی است که طبق آمار رسمی بانک مرکزی، شرکت صنعت خودرو آذربایجان تا پایان اسفند 97 به میزان 20میلیون دلار ارز دولتی4200 تومانی دریافت کرده‌است و همچنین طبق آمار رسمی ماهانه تولید خودرو که توسط وزارت صمت منتشر شده تا پایان اسفند97، این شرکت 3570 دستگاه خودرو تولید کرده‌ اما تحویل نداده است.

گزارشی که در ادامه می‌آید مستندی از اعطای مجوز پیش‌فروش از سوی وزارت صمت است که به صورت غیرقانونی به شرکت صنعت خودرو آذربایجان (آذویکو) داده شده و نظارتی بر فعالیت و تولید نکرده، این گزارش همچنین عدم پاسخگویی سازمان حمایت به مشتریان این شرکت را نشان می‌دهد.

شرکت صنعت خودرو آذربایجان (آذویکو) اولین مجوز پیش‌فروش خود را در تاریخ 4 اسفند 95 برای هزار دستگاه خودرو ام‌جی 360 به دست می‌آورد. این شرکت بر اساس آمار موجود در سال 95 موفق به تولید 80 دستگاه و در سال 96 موفق به تولید 477 دستگاه و در مجموع تا پایان سال 96، 557 دستگاه ام‌جی 360 می‌شود.

مجوز پیش فروش از سوی «نیرو محرکه» صادر شد

آذویکو در بهار سال 97 به صورت ناگهانی آمار تولید خود را بالا برده به طوری که در پایان خرداد به تولید 3047 خودرو (بر اساس آمار نیرو محرکه) می‌رسد، این باعث می‌شود که نیرو محرکه در تاریخ 9 تیر 97 با درخواست شرکت موافقت کرده و مجوز جدید پیش‌فروشی را بر اساس این آمار برای آذویکو صادر کند.

بر اساس دستورالعمل و نظامات آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو موضوع تصویب نامه شماره 7415.51681 مورخ 95.01.28 هیأت دولت، الزامات مواد آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کننده، الزامات مربوط به ماده 5 آیین‌نامه چون آذویکو مجوز فروش قبلی برای خودرو ام‌جی 360 داشته است تولید «خودرو جدید» محسوب نشده و میزان مجوز پیش‌فروش مجازش از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

فرمولی که طبق آن مبنای محاسبه ایرانی دریافت مجوز پیش‌فروش، آمار تولید واقعی سه ماه قبل شرکت است.این همان عدد و میزانی است که در مجوز پیش‌فروش جدید مورخ 97.04.06 شرکت صنعت خودرو آذربایجان قید شده است. (5664) پس اعلام تولید 3047 دستگاه تولید در خرداد 97 توسط سایت نیرو محرکه که باعث صدور مجوز جدید شده است.

حال چرا نیرو محرکه یا آذویکو همین آمار را که باعث صدور مجوز جدید شده است را نادیده گرفته‌ و با مجموع تحویل 1408 طبق آمار شماره‌گذاری ناجا، خبری از 2272 دستگاه خودرو دیگر نیست؟ یا خبری از سازمان حمایت برای دفاع از اجرایی قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان نیست؟

         نکته دیگر اینکه مطابق آیین‌نامه برای دریافت مجوز پیش‌فروش باید گشایش اعتباری حداقل به میزان پیش‌فروش صورت پذیرفته باشد.

با فرض گشایش قبل از تاریخ مجوز، تمامی تأمین اعتبار منتشره بانک مرکزی اگر کاملاً به پرداخت رسیده باشد حداکثر برای 2021 خودرو کافی است و باز هم صدور این مجوز را کاملاً خارج از چهارچوب قانون نشان می‌دهد.

لیست‌های بانک مرکزی برگرفته از سایت بانک مرکزی:

سؤال اینجاست که سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و دفتر صنایع خودرو نیرو محرکه چگونه به شرکتی که در 16 ماه قبل از آن از پس ایفای تعهد هزار خودرو برنیامده و 430 تعهد معوق داشته مجوز پیش‌فروش 5664 خودرو جدید را داده‌اند؟

آیا صرفاً اعلام تولید 3047 خودرو از طرف آذویکو بدون ارائه مدرک کافی است؟
چگونه دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه قبول کرده که این میزان، تولید واقعی آذویکو در سه ماه اول سال بوده است؟ (طبق آیین‌نامه سقف پیش‌فروش را باید با آمار واقعی تولید محاسبه کنند) و اگر این آمار واقعی بوده و خطایی صورت نگرفته پس 2272 خودرو دیگر کجاست؟

آمارهای تولید در ماه‌های بعد نیز ادامه یافته به طوری که تولید شرکت از ابتدای سال تا پایان تیر ماه سال 97 میزان 4290 و تا پایان آبان سال 97 تعداد 5034 دستگاه اعلام می‌شود. یعنی عددی کاملاً نزدیک به آنچه در مجوزش آمده بود.

باز هم در تاریخ 9 بهمن 97 آذویکو در نامه‌ای به سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با بیان مسأله تحریم اعلام می‌کند که شرکت چینی (سایک موتور) از تحویل دادن قطعات به صورت مستقیم سرباز زده و شرکت آذویکو با تلاش فراوان موفق شده از طریق کشور ثالث مسیر ارسال قطعات را به صورت غیرمستقیم باز کند و بر این اساس خواسته که سازمان با درخواست شرکت برای اعلام برنامه زمان‌بندی جدید موافقت کند.

در خطوط میانی همین نامه، آذویکو اعلام کرده که 1269 خودرو تاکنون تحویل داده که همین یک خط به شک کردن به راستگویی شرکت مذکور کافی است.
آیا کسی در سازمان حمایت نباید می‌پرسید شرکتی که با اعلام تولید 3047 خودرو در سه ماهه اول سال مجوز پیش‌فروش گرفته است چگونه تا پایان ماه دهم همان سال به مجموع تحویل 1269 خودرو رسیده است؟ و دیگر خودرویی برای تحویل ندارد؟
و جالب اینجاست که حتی پس از این نامه و در آمار اعلامی تا پایان بهمن ماه عدد 3570 قید شده است! آماری بیشتر از عدد اعلامی در نامه آذویکو. (این نشان‌دهنده آگاهی کامل سازمان حمایت و نیرو محرکه از آمار واقعی تولید است)

در هر حال با برنامه زمان‌بندی جدید با موافقت سازمان حمایت اعلام شد:

برخی حواله‌داران راه شکایت از شرکت را پیش گرفتند

در نامه‌هایی که در پاسخ به استعلامات مراجع قضایی از طرف نیرو محرکه فرستاده می‌شود تلفیقی از اظهارات ناکافی و دوپهلو و نظرات غیرکارشناسی و خارج از حیطه کاری مشاهده می‌شود که چون به عنوان مرجع مورد استناد قرار می‌گیرد راه را بر شاکیان بسی ناهموار می‌کند.

1- در نامه‌ای که دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه به سرپرست امور حقوقی صمت برای پاسخگویی به دادگاه شاکیان آذویکو در تاریخ 98.03.29 می‌فرستد.

در بند (۱) تنها به مجوز شرکت مذکور پرداخته و هیچ اشاره‌‌ای به غیرواقعی بودن آمار تولید شرکت مذکور که بر صدور مجوز تأثیرگذار بوده نمی‌کند.

در بند (2) بدون اشاره و بررسی تاریخ قراردادهای مشتریان که بیش از تحریم‌ها بوده و بدون ذکر اینکه تحریم به قراردادهای قبل آن مؤثر نیست تنها به گفتن کلیات بسنده کرده است.

در بند (3) باز هم تخلف مؤثر خود را به گواه گرفته و سوییفتی که در حیطه کاری آنها نیست بدون ارائه مدرک تأیید می‌کند.

۲- در نامه بعدی که دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه به سرپرست امور حقوقی صمت برای پاسخگویی به دادگاه شاکیان آذویکو در تاریخ 98.06.11 می‌فرستد باز هم به گشایش اعتبار اسنادی و سوئیفت اشاره کرده اما در مورد میزان و زمان آنها و ناکافی بودن اولیه آنها سخنی به میان نمی‌آورد.

از تحریم خبر داشتند

دفتر صنایع خودرو و نیرو محرکه در حالی از غیرقابل پیش‌بینی بودن و خروج از اراده اقتدار و اجتناب‌ناپذیری تحریم صحبت می‌کند گویا حادثه‌ای به یکباره رخ داده و از قبل هیچ اعلامی برای آن وجود نداشته است. حال آنکه رئیس جمهور ایالات متحده در اردیبهشت ۹۷ رسماً پس از خروج از برجام موارد تحریمی و تاریخ دقیق اعمال تحریم‌ها را اعلام می‌دارد.

هر شرکتی اگر زحمت مطالعه و تحقیق و برنامه‌ریزی در مورد تحریم‌های خودرویی را به خود می‌داد، از آنجا که مطابق متن تحریم‌ها، تحریم به قراردادها و پرداخت‌های قبل از تحریم اعمال نمی‌شود، می توانست با خرید کافی در زمان مناسب از آن بهره‌مند گردد.

آذویکو برای خطری چنین آشکار که امکان بروز آن بسیار است اقدام به گرفتن هیچ ضمانت، یا تغییر شرایط قرارداد، شرایط فسخ یا تعلیق قرارداد نکرده است. (تاکنون قرارداد آذویکو با شرکت سایک در هیچ محکمه و اداره‌ای دیده نشده است).

این درحالی است که شرکت سایک بیشترین آمار فروش خارجی و سرمایه‌گذاری را در بین شرکت‌های چینی دارا است، تجارت بسیار زیاد این شرکت در آمریکای شمالی و طرح توسعه‌ای آن (تمامی آمارها قابل استخراج از سایت سایک موتور) و همچنین داشتن بخشی از یک جوینت ونچر با شرکت آمریکایی جنرال موتورز و همچنین میزان ناچیز تجارت با ایران و عدم سرمایه‌گذاری مشترک خود دلایل دیگری از پیش‌بینی امکان بالای خروج این شرکت در اثر تحریم‌ها است.

در کنار این مسائل بازه زمانی این اتفاق و افزایش شدید و یکباره نرخ ارز و خودرو را نیز باید لحاظ شود. تخلف آشکار وزارت و انفعال زیرمجموعه‌هایش باعث شده که شرکت به صلاحدید خود از هر گونه بدرفتاری با مشتریان فروگذار نکند و حتی پول انصرافی‌های مهر 98 را که قرار بوده 20 روزه به حسابشان واریز کند، ندهد.

فسخ قرارداد یک طرفه از سوی آذویکو

حتی در جدیدترین مورد هم شروع به ارسال اظهارنامه‌ فسخ قرارداد یک طرفه کرده است.

حالا با این اوصاف؛ بیش از 4000 نفر از مالباختگان، شاکیان و حواله داران شرکت صنعت خودرو آذربایجان آذویکو در سامانه فارس من،موضوع خود را با عنوان عدم انجام تعهدات شرکت خودروسازی صنعت خودرو آذربایجان آذویکو ثبت کرده و تعدادی از نمایندگان این مالباختگان به همراه وکیل پرونده به خبرگزاری فارس آمدند و مشکلات خود را بازگو کردند.

یکی از مالباختگان گفت: در اردیبهشت، خرداد و تیر ماه 97 شرکت آذربایجان خودرو که به آذویکو معروف است تبلیغات گسترده‌ای را در جاهای مختلف و کانال‌های تلگرامی منتشر کرد که خودرو را پیش‌فروش می‌کنند با شرایط قطعی. در آن شرایط سیاسی کشور و پاره شدن برجام و فشارهای زیادی که به کشور وارد آمد بود این پیش فروش ها شد. من خودم مصرف‌کننده هستم و شخصاً به نمایندگی مراجعه کردم، پرسیدم چطور در این شرایط قرارداد قطعی است و چگونه ثبت‌نام قطعی را انجام می‌دهید. در آنجا به من گفتند نگران نباشید تمام قطعات در کارخانه موجود است و تمام تمهیدات را دیده‌ایم و اکنون بحث تولید است نه قطعه و واردات.

گفتم امکانش هست که مدیر فروش یا مدیرعامل را ببینم، گفتند خیر. اتفاق جالبی افتاد بعد از مدتی گفتند بر اساس موجودی، خودروها را می‌دهیم. در نتیجه 88 میلیون و 800 به صورت قطعی بود که 33 میلیون تومان را برای پیش فروش واریز کردم.

شهریور ماه شد به نمایندگی رفتم اما به من گفتند خبرتان می‌کنیم، گفتم نگرانم، هیچ خبری از شما نیست در حالی که باید مهر ماه خودرویم را بگیرم.

مهر و آبان شد، اما دیدیم خبری نیست. زنگ زدیم و به ما جوابی ندادند. آذر ماه شخصاً دوباره به نمایندگی رفتم و با تندی زیاد با من برخورد کردند که چرا آمده‌ای و وضعیت کشور را می‌دانی.

گفتم در زمان ثبت‌نام صحبت کردم و گفتم که شرایط تحریم است اما شما گفتید اثرگذار نیست و من بابت این حرف‌ها مدرک دارم. حتی آنها گفته بودند 10 برابر نیاز ، قطعات دارند و قول دادند که دی ماه خودروها را می‌دهند اما خبری نشد.

این اعتراض به تجمع جلوی وزارت صمت و سازمان حمایت رسید. در نهایت بهمن ماه از ما عذرخواهی کردند و گفتند یک برنامه زمان‌بندی دارند که زیرنظر وزارت صمت تأیید شده و ما طبق این جدول خودروها را می‌دهیم.