رنگ دود خارج شده از اگزوز و دلایل آن
دود خارج شده از اگزوز خودرو دقیقا نشانه ای از این است که حال و روز موتور خوب نیست و در این بین یک مشکل اساسی وجود دارد. اما دود خارج شده از اگزوز دارای رنگ های متنوعی شامل سفید ،آبی و مشکی است که هر کدام موید ایراد در یکی از قسمت های موتور است. به عبارتی در صورت آشنایی با رنگ دود و ارتباط آن با مشکل ایجاد شده براحتی می توانید عیب یابی موتور خودرو را انجام دهید.در این مقاله قصد داریم به عیب یابی موتور خودرو توسط رنگ دود های خارج شده از اگزوز بپردازیم.
دود به چه شکل تولید می شود
پیش از اینکه با شناسایی رنگ دود های آشنا شوید بهتر است در ابتدا با طریقه تولید دود در پیشرانه های درون سوز آشنا شوید. تولید نیرو در پیشرانه های درون سوز بر اساس یک چرخه تکرار پذیر شامل مکش،تراکم ،انفجار و تخلیه استوار است. در حقیقت ابتدا در مرحله اول بنزین و هوا با تناسب معینی به درون سیلندر خودرو که به آن محفظه احتراق نیز گفته می شود ،مکش می شود. سپس پیستون تا نهایت امکان تعرف شده خود بالا می آید و این مخلوط را متراکم می کند تا مهیای انفجار گردد. سپس در مرحله سوم این مخلوط متراکم شده توسط شمع محترق می گردد و در نهایت و در مرحله چهارم دود ناشی از این احتراق از سیلندر خارج می گردد. اگر همه چیز مرتب باشد این دود کاملا بی رنگ خواهد بود چرا که بنزین تا نهایت امکان می سوزد وبه جز آلاینده های بی رنگ هیچ چیز از خود به جای نمی گذارد. اما اگر این احتراق بدرستی انجام نشود و یا به هر دلیلی ماده دیگری غیر از بنزین و هوا وارد محفظه احتراق شود ،به همراه مخلوط بنزین و هوا می سوزد و سوختنش همراه با تولید دود می گردد.
دود سفید
دقت داشته باشید که هر گردی گردو نیست. بعبارتی ممکن است دود سفیدی که از اگزوز خودرو خارج می گردد دود نیست بلکه بخار آب است. در روزهای سرد سال وقتی که موتور خودرو هنوز گرم نشده است مولوکول آب ناشی از احتراق همراه با مابقی موارد از از محفظه احتراق خارج شده و در مسیر تبدیل به بخار می شود. همانطور که اشاره شد این امر در روزهای سرد سال اتفاق می افتد . اما اگر بعد از مدتی که موتور خودرو به اندازه کافی گرم شد باز هم شاهد دود سفید هستد بدانید که با مشکل اساسی روبرو هستید. چرا که در پیشرانه خودرو آب زیادی جهت سیستم خنک کنندگی موتور وجود دارد که احتمالا از یک مسیری وارد محفظه احتراق می شود.محتمل ترین جایی که امکان ورود آب به سیلندر خودرو ممکن می باشد از طریق سر سیلندر است. در حقیقت یا سر سیلندر خودرو ترک برادشته و یا تاب دارد و شاید هم واشر سر سیلندر دچار آسیب دیدگی شده و اجازه ورود آب به محفظه احتراق را می دهد. از این رو باید به مکانیک مجرب مراجعه نمایید تا دریابد که مشکل از کجاست.
دود سیاه
دود سیاه شاید کم خطرین دود ممکن باشد چرا که معمولا با هزینه اندکی قابل رفع است. دود سیاه زمانی تولید می شود که احتراق داخل محفظه سیلندر بدرستی انجام نشده باشد. همانطور که می دانیم برای تشکیل احتراق سه ضلع هرم سوخت شامل هوا ،بنزین و گرما باید شکل بگیرد. حالا اگر به هر شرایطی یکی از موارد فوق بدرستی تامین نگردد احتراق ناقص انجام خواهد شد و احتراق ناقص دود سیاه رنگ تولید می کند. بعبارتی شمع خودرو توان محترق کردن مقدار معینی از سوخت و هوا را دارد لذ اگر بنزین کمتر و یا بیشتر از حد وارد سیلندر شود و یا همین اتفاق برای هوا ورودی اتفاق افتاده باشد بنزین بطور کامل درون سیلندر نمی سوزد و در هنگام خروج از اگزوز فرایند سوخت بنزین ادامه خواهد داشت که منجر به تولید دود سیاه می گردد.
وظیفه تنظیم سوخت و هوای ورودی در خودروهای امروزی بر عهده ECU نهاد شده است . این واحد کامپیوتری با اخذ اطلاعات دریافت شده از سنسور های مختلف از قبیل سنسور اکسیژن،سنسور دبی ورودی هوا ،سنسور دما و غیره میزان هوا و بنزینی ورودی به محفظه را معین می کند. حالا اگر یکی از این سنسور مشکل دار شود و نتواند اطلاعات صحیح را به ECU ارسال کند مشکل در احتراق بوجود خواهد آمد. البته مشکلات دیگر نظیر ایراد در سیستم انژکتورو غیره می تواند در این مشکل تاثیر داشته باشد.قابل ذکر است کثیف بودن فیلتر هوا در ارسال هوای کافی به موتور خلل وارد می نماید و باعث عدم احتراق مناسب نیز می گردد.
در خودروهای کاربراتوی قدیمی که خبری از ECU نبود تولید دود سیاه به تنظیم نبود کوئل ، دریچه ساسات و یا سوزن ژیگلور و غیره باز خواهد گشت.
دود آبی
دود آبی بدون شک به ما می گوید که روغن بدرون محفظه سیلندر راه یافته و همراه با بنزین و هوا می سوزد. حتی چند قطره ناقابل از روغن می تواند دود خروجی را به رنگ آبی تبدیل کند. اما روغن چگونه وارد محفظه سیلندر می شود. همانطور که می دانید روغن در بخش های مختلف موتور به منظور روانکاوی قطعات مختلف از قبیل سوپاپ ها ،پیستون ،بدنه سیلندر ،یاتاقان ها ،میل لنگ و غیره وجود دارد. لذا برای ممانعت از ورود روغن به محفظه احتراق واشر ها و اورینگ های بسیاری استفاده شده است. حال اگر یکی از این موارد دچار ایراد شود روغن نشتی خواهد یافت. البته موارد دیگر نظیر خوردگی بدنه سیلندر ،سوپاپ های آسیب دیده و غیره در این امر دخیل هستند. اما با دیدن دود آبی یک چیز ار مطمئن باشید که احتمالا موتور خودرو خرج زیادی را به گردن شما گذاشته است.
در پایان یاداور می شویم که دود در رنگ های مختلف اشاره شده معمولا در ابتدا بسیار کم و نامحسوس هستند. لذا این نشان می دهد موتور تازه به مشکل برخورده است و در این زمان باید سریعا به مکانیک مراجعه نمایید. چرا که در صورت عدم رسیدگی این مشکل روزبروز حادتر می گردد و باعث خرابی موتور و ایراد وارد شدن به قسمت های دیگر می گردد.لذا در این نکته دقت کنید.
نویسنده :
سالار