مهندسی بازار،روش جدید خودروسازان برای حفظ حاشیه امنیت

متن کامل خبر :

پردیس خودرو-انحصار واژه تفکیک ناپذیر از صنعت خودرو کشوماست و همین امر موجب گردیده هر گاه نقش نهاد های نظارتی به هر دلیلی کمرنگ شده است ،خودروسازان و بطور کلی عرضه کننده گان رسمی خودرو به منظور سود حداکثری ،اقدام به مهندسی بازار به نفع خود نمایند.اما این روزها که صعنت خودروی کشور به دلیل مشکلات گوناگون از قبیل تحریم ،حذف رقبا بدلیل ممنوعیت واردات خودرو و غیره حال و روز خوشی ندارد این رفتار های انحصار طلبانه بیشتر نمود دارد .بعبارتی خودروسازان که سالها بود داعیه پیش قراولی صنعت ایران را در سر داشتند، در روزهای ابتدایی تحریم ستون های امپراطوری ساخته شده بر سالها فساد و انحصار به لرزه در آمد و امروز برای بقا مجبور هستند که پرده را دریده و بدون هیچ پوشش خاصی نسبت به رفتارهای  نابخردانه خود اقدام نمایند تا شاید با مهندسی بازار که در ماه های اخیر بدون رقیب و بطور کامل در انحصارشان است ،ادامه حیات دهند.

برای مشخص شدن اینگونه رفتار چندین مثال بارز وجود دارد که به آنها خواهیم پرداخت:

ایران خودرو و ایران نرم افزاری

در ماه های گذشته بدلیل عدم عرضه متناسب توسط ایران خودرو قیمت محصولات این شرکت به طور فزاینده ای افزایش یافت .همین امر موجب گردید که ایران خودرو با فراق بال قیمت های حاشیه بازار خود را در چندین نوبت افزایش دهد بدون آنکه  مشکلی در پیش رو داشته باشد. اما در ادامه فشار نهاد های مربوطه باعث گردیده ایران خودرو چندین هزار خودرو موجود در انبار خود را که ادعا کرده بدلیل کمبود قطعه تجاری سازی نشده اند را روانه بازار کند. همین اتفاق سبب شد عرضه به بازار افزایش یابد و قیمت محصولات ایران خودرو دچار کاهش قیمت فاحش در بازار شوند. کاهش قیمت ها در بازار به معنا از بین رفتن حاشیه امن برای زیاده خواهی های ایران خودرو بود لذا این شرکت بدون هیچ دلیل در هفته های گذشته به ناگهان قیمت خودروهای تولیدی خود را بین 5 تا 12 میلیون تومان افزایش داده که این یعنی افزایش 10 الی 15 درصدی بدون هیچ دلیلی . چرا که در یکماه اخیر نرخ ارز و کلیه موارد تاثیر گذار در قیمت تمام شده ثابت مانده بود.در ادامه با فشار رسانه و اعتراض مردمی باعث گردیده ایران خودرو در رفتاری غیر منطقی اعلام کند قیمت ها افزایش نداشته و تنها یک ایراد نرم افزاری باعث گردیده در دعوتنامه های ارسالی قیمت های افزایش یابد.این سخنان از شرکتی بیان می شود که تعداد نفرات دفتری آن فراتر از استاندارد های جهانی است و مشخص نیست چگونه قیمت یک خودرو در دعوتنامه 10 میلیون تومان افزایش یابد و هیچ فردی در این خودروساز عریض و طویل از آن مطلع نگردیده است.

می توان حدس زد که مسئولین ایران خودرو هم از همان ابتدا می داستند که مجوز افزایش قیمت راندارد اما کاملا واضح است که  هدف مدیران ایران شرکت وارد آورد یک شوک به بازار بودند تا به نوعی قیمت ها روند افزایش داشته باشد که تا حدودی موفق شدند. اما فشار های وارده از طرف رسانه و مسئولین دولتی باعث شد ایران خیلی زود افزایش قیمت ها را تکذیب نماید.

سایپا و اعلام خبر خروج کیا

ساپیا از مدتها پیش همکاری خود با کیا کره جنوبی را آغاز کرده و پراید بعنوان پر تیراژترین خودرو حاصل این همکاری است. اما پس از برجام سایپا موفق شد مجوز تولید سراتو نسل قبلی را از کیا دریافت نمایند که خبر نسبتا خوبی بود. اما با خروج آمریکا از برجام و فشار به بنگاه های بزرگ جهان برای خروج از ایران باعث گردید که کیا و هیوندای به عنوان دو خودروساز  کره ای فعال در کشور در همان روزهای ابتدایی با شریکان تجاریشان قطع همکاری نمایند. اما سایپا خبر خروج کیا را منشتر نکرد تا در زمان مناسب بتواند از این خبر بعنوان یک برگ برنده استفاده نماید. در ماه های  اخیر و پس از کاهش قیمت خودرو در بازار ،سایپا به ناگهانی قیمت کیا سراتو را افزایش داد اما بازار کشش این افزایش قیمت را نداشت و این موجب گردید قیمت کیا سراتو صفر کیلومتر در بازار پایین تر از نرخ مصوب سایپا باشد .از همین رو سایپا در برنامه های فروش خود موفق نشد که تعداد باقی مانده سراتو ها بفروش برساند. این شرکت نیز برای ایجاد شوک به بازار و افزایش قیمت سراتو مجبور شد که برگ برنده خود را رو نماید تا با اعلام خروج کیا موجب افزایش قیمت سراتو شود. این مهندسی بازار سایپا در نوع خود یکی از بی سابقه ترین اقدامات بود چرا که تاکنون نه سایپا و هیچ خودروساز دیگری به خروج شریکان تجاریشان بصورت رسمی اذاعان نکرده اند.

مدیران خودرو و افزایش قیمت خودروهایی که دیگر تولید نمی شوند

مدیران خودرو بعنوان یکی از بزرگترین تولید کنندگان محصولات چینی در ایران شناخته می شود. این شرکت در مهندسی بازار ید طولایی دارد و مشاهده رفتاری های خارج از عرف از این شرکت چندان سوپرایز کننده نیست.مدیران خودرو در سال 98 و با آغاز هر ماه قیمت محصولات خود را افزایش داده اما در ماه های ابتدای سال 98 بازار خودرو بسیار داغ بود و قیمت ها روند افزایش داشت از همین رو مدیران خودرو برای فروش محصولات خود با قیمت های جدید چندان مشکل نداشت و در برنامه های خود فقط فروش نقدی را ارائه می کرد. اما در ماه های اخیر و با نزولی شدن قیمت خودرو در بازار ،تب خرید خودرو کاهش یافت و قیمت اکثر محصولات چری و ام وی ام در بازار پایین تر از قیمت مصوب مدیران خودرو بود.لذا این شرکت برای فرار از بحران رو به فروش اقساطی محصولات خود روی آورد تا به نوعی در بین مشتریان ایجاد انگیزه نماید تا برای خرید خودرو به جای مراجعه بازار به این شرکت مراجعه نمایند. اما در ادامه مدیران دست به رفتار جالب دیگری زد. این شرکت در قیمت های اعلام شده خود برای مرداد ماه قیمت محصولاتی که دیگر عرضه نمی شوند نظیر آریزو 6 را نیز افزایش داده تا به نوعی بتواند قیمت های بازار محصولات خود را کنترل نماید.

موارد اشاره شده در فوق تنها مشت نمونه خروار است و به دلیل خارج از حوصله بودن این مقاله به موارد مشابه دیگر نپرداختیم. اما در پایان باید گفت مهندسی بازار فقط و فقط نتیجه انحصار گرایی  و فساد  است چرا که در صورت حضور رقبای قدرتمند و همچنین دقت نظر نهاد های نظاری هیچ شرکتی نمی توان با رفتارهای غیر منطقی نسبت به کنترل رفتار خریداران و قیمت ها اقدام نماید.

کارشناس حوزه خودرو:هومن زمانی