نیسان آبی زامیاد ،نماد 40 سال انحصار طلبی و عقب ماندگی صنعت خودروی کشور

صنعت خودروی ایران با نیم قرن تجربه را باید یکی از قدیمی ترین ها در دنیا دانست که فعالیت خود را دهه 40 شمسی آغاز نموده و تا به امروز حدود نیم قرن تجربه را بدوش می کشد. این میزان تجربه در هر صنعتی می توانست نتایج بسیار مثبتی را به همراه داشته باشد بطوریکه ایران را در زمره بزرگترین تولید کنندگان جهان با محصولات مدرن و با کیفیت قرار دهد اما متاسفانه امروزه شاهد هستیم که پیشرفت لاک پشت گونه خودروسازی کشورعلی رغم حمایت های همه جانبه دولت چنان مشکل آفرین شده که با کوچکترین عوامل خارجی شاهد متزلزل شدن پایه این صنعت سست و نامطمئن خواهیم بود.

وضعیت نابسمان و اسفناک خودروسازان داخلی زمانی بیشتر نمود پیدا می کند  که بواسطه تحریم ها و یا هر عامل خارج از مرز ها ،خودروسازان داخلی به شدت دچار مشکل شده و از تولید همین خودروهای تاریخ گذشته هم باز می مانند. خودروهایی که بیشتر آنها سالهاست از چرخه تولید شرکت های مادر خارج شده و غیر از ایران و برخی کشورهای جهان سوم حق ورود به هیچ جای دنیا را نخواهند داشت چرا که استاندارد های ایمنی و آلایندگی محصولات تولیدی در ایران مربوط به دهه پیش است.اما در کمال تعجب می بینیم که به اصطلاح خودروسازان وطنی پس از نیم قرن تجربه هنوز برای تولید این محصولات پیر و کهن سال به خارج از مرز های وابسته هستند  بطوریکه انگار در این مدت، جز به سود های حاصل از انحصار طلبی بسنده کرده و هیچ تلاشی برای پیشرفت و بروزرسانی خود مطابق با استاندارد های جهان نکرده اند .

اما چرا وضعیت خودروسازای ایران به اینجا کشیده است دلایل آن کاملا مشخص و واضح است و نیازی به کند و کاش خاصی ندارد. بطور خلاصه باید گفت انحصار ناشی از تعرفه های بالای واردات خودرو و در ادامه ممنوعت واردات خودرو ،فساد و رانت خواری از دلیل مهم این عقب ماندگی محسوب می گردد چرا که صنعت خودروی در ایران با داشتن گردش بالای مالی حتی بیشتر از صنعت نفت، باعث بوجود آمدن این موارد گردیده است.

اما نماد تمامی این اتفاقات و نیم قرن تجربه خوردوسازی ایران را می توان در نیسان جونیور یا همان نیسان آبی خودمان بطور مختصر و مفید شاهد بود. خودرویی که از تولید آن حدود 33 سال می گذرد و با قدرت و بدون هیچ تغییر خاصی در ظاهر و باطن همچنان در خط تولید شرکت زامیاد حضور دارد تا عملا رکورد بیشترین حضور در خط تولید جهان به نیسان آبی تعلق بگیرد (البته رکورد منفی ). جالب است بدانید زمانی که قرار داد نیسان ژاپن وسایپا در سال 1361 بسته شد این خودرو در خود ژاپن بطور کل بازنشسته و از خط تولید خارج شده بود ،بعبارتی نیسان آبی همان زمان هم خودرویی از رده خارج محسوب می گردید و از آنجایی که خودروسازان وطنی به تولید خودروهای از رده خارج شده علاقه خاصی دارند ،این خودرو را برای حضور در ایران انتخاب کردند.شرکت سایپا و زامیاد بعنوان زیر مجموعه این شرکت، در طول این مدت جز تغییر چند باره نام این خودرو از سایپا 24 به زامیاد 24 و بلعکس ،عملا نیسان آبی را با همان ظاهر و امکانات اولیه تولید کرده اند. البته تغییراتی جزیی در بخش امکانات ایمنی و فنی خودرو رخ داده که در حق باید گفت این تغییرات بدلایل فشار های سازمان استاندارد ایران و پلیس راهور رخ داده است وگرنه زامیاد هیچگونه دلیلی برای تغییر در این خودرو را نمی دید.ظاهرا شرکت زامیاد و سایپا در طول این سالها که سود سرشاری هم از فروش این بارکش پیر و خسته نصیبشان شده در خوابی شیرین فرور فته و هیچگاه کوچکترین حرکتی در زمینه پیشرفت و توسعه محصولات باری ایران انجام نداده اند و همچنان با جان و مال مردم بازی کرده و فقط به  فکر زراندوزی بیشتر بوده اند. 30 سال تجربه در تولید محصولات باری در هر کجای دنیا می توانست نتایج کاملا دگروگونی داشته باشد بطوریکه سود های حاصل از این بازار پر رونق و بدون رقیب را صرف تحقیق و توسعه برای محصولات داخلی و با کیفیت می کردند .این در حالی است در ایران  نیسان آبی بدلیل کیفیت پایین در طول سالهای متمادی به نمادی از تصادفات جاده ای تبدیل شده و با جان و مال مردم ایران بازی کرده است.

ما در این مقاله قصد نداریم به تاریخچه نیسان آبی بپردازیم و فقط هدف ما نشان دادن ماحصل چندین سال فرصت دهی به خودروسازان داخلی با ایجاد انحصار و بوجود آوردن بازاری بسته به منظور پیشرفت هستیم ،که مشخصا هیچ کدام نه به نفع خودروسازان و نه به نفع مردم ما شد است و نتایج اسف بار و معکوسی نظیر رانت خواری ،فسادو تولید محصولات تاریخ گذشته را بوجود آورده است و همچنان شاهد هستیم دولت های مختلف و خودروسازان رویه گذشته را در پیش گرفته اند و مطمئنا با این روش در سالهای آینده هم شاهد تولید نیسان آبی ها خواهیم بود.این در حالی است که کشورهایی که مدتها پس از ایران اقدام به تولید خودرو نموده اند امروز در جایگاه ارزشمندی در صنعت خودرو جهان قرار دارند چرا که بر خلاف ما از مدیران لایق و شایسته برای پیشبرد اهداف خود استفاده نموده اند.